Z każdym dniem stajemy się coraz bardziej świadomi zagrożeń, które wynikają ze współczesnej, wielkoskalowej eksploatacji naszej planety. W ostatnim czasie zaczęto przyglądać się bliżej gazowi wysypiskowemu i zagrożeniom, które wiążą się z jego emisją do atmosfery. Dzisiaj również i my przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu.
Czym jest gaz wysypiskowy?
Tytułowy gaz to właściwie mieszanina gazów, która wydziela się w wyniku współzachodzenia ze sobą w jednym miejscu różnych procesów fizycznych, chemicznych i biologicznych. Niezwykle dogodne warunki do powstawania przedmiotu dzisiejszego artykułu panują właśnie na składowiskach śmieci – stąd też jego nazwa.
W skład mieszaniny wchodzi kilka związków chemicznych. Największą jej część (około 60-70%) stanowi metan, natomiast reszta składa się przede wszystkim z cząsteczek dwutlenku węgla oraz szczątkowych ilości innych gazów.
Aby powstawanie gazu wysypiskowego było możliwe, niezbędne jest współistnienie kilku czynników. Mamy tu na myśli:
- obecność materii organicznej,
- odpowiednia temperatura, wilgotność i pH,
- ograniczony dostęp tlenu,
- występowanie bakterii beztlenowych.
Składowiska – źródło gazu cieplarnianego
Metan oraz dwutlenek węgla to – zaraz po parze wodnej – główne, a jednocześnie najniebezpieczniejsze gazy cieplarniane. Dlatego też emisja gazu wysypiskowego do atmosfery stanowi ogromne zagrożenie, które musimy nauczyć się niwelować. Skutkiem zanieczyszczania powietrza tak zabójczą mieszanką jest – obserwowane z szerszej perspektywy czasu – podniesienie temperatury atmosfery oraz powierzchni Ziemi.
Należy zdawać sobie sprawę z tego, że uporanie się z problemem może być coraz trudniejsze. Związane jest to oczywiście z faktem, że w ogólnym rozrachunku produkujemy z każdym rokiem większą ilość śmieci, które lądują przecież najczęściej na wysypiskach odpadów.
Zagrożenia dla środowiska
Gaz wysypiskowy to jednak nie tylko niebezpieczeństwo w skali globalnej – ma on również negatywny wpływ na organizmy żywe występujące w pobliżu jego emisji. Szczególnie zagrożenie ze strony tej śmiertelnej mieszanki stanowi możliwość degradacji gleby, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju roślin, a co za tym idzie – także i życia zwierząt.
Rośliny nie są w stanie utrzymać zdrowia, jeśli mają rosnąć w podłożu zatrutym gazem wysypiskowym. Nie bez znaczenia jest także fakt, że mieszanina metanu i dwutlenku węgla jest w stanie zanieczyszczać wody, przede wszystkim gruntowe. Skutki zachodzenia takiego procesu mogą okazać się naprawdę tragiczne.
Naturalnie – gaz wydzielający się ze składowisk odpadów skutecznie zanieczyszcza także samą atmosferę. Znane są przypadki niedotlenienia i otruć będącymi skutkiem jego niekontrolowanej emisji.
Niebezpieczeństwo dla budynków
Z powstawania i wydzielania się gazu wysypiskowego wynikają również inne, mniej oczywiste problemy. Istotną kwestią jest chociażby osadzanie się skumulowanego z dwutlenkiem węgla metanu, co może mieć negatywny wpływ na żywotność budowli. Sytuacja ta staje się tym bardziej dotkliwa, im obiekt położony jest bliżej wysypiska śmieci.
Chociaż poszukuje się rozwiązań mających na celu zminimalizowanie negatywnego oddziaływania trującego gazu na budynki, to innowacje te są znacznie droższe niż standardowe budownictwo. Czyni to inwestycję nieopłacalną – zarówno dla dewelopera, jak i dla potencjalnego nabywcy.
Nie można także zapominać, że metan należy do gazów palnych. Stwarza do ogromne zagrożenie w postaci pożarów czy wybuchów.
Podsumowanie
Tworzenie się i uwalnianie gazu odpadowego stanowi poważne zagrożenie zarówno dla organizmów żywych, jak i dla materii nieożywionej. Podejmowanie odpowiednich kroków mających na celu ograniczenie negatywnych skutków tych procesów jest więc absolutnie konieczne.