Zdarzają się momenty, w których możesz naliczyć odsetki za niespłacony w terminie dług. Czym są odsetki? Jakie są ich rodzaje? Na jakiej podstawie można je naliczyć? Tego wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.
Co to są odsetki?
Odsetki najczęściej kojarzą się z kosztami związanymi z zaciągnięciem kredytu lub pożyczki w banku lub kosztami, którymi obciążany jest klient w związku z nieterminową płatnością. Odsetki są rozumiane, jako dodatkowe koszty związane z pożyczeniem od kogoś pewnej sumy pieniędzy oraz pewnego rodzaju karą, jaką wierzyciel nakłada na kontrahenta.
Odsetki tworzą się w momencie zaciągnięcia długu lub po upływie czasu na jego uregulowanie. Dlatego też spłata odsetek jest niezależna od spłaty długu.
Odsetki przelicza się na jednostkę kapitału oraz roczny okres korzystania z pożyczonych pieniędzy. Miarą tych odsetek jest tzw. stopa procentowa.
Naliczanie odsetek jest niezwykle ważne szczególnie w momencie zaistnienia i późniejszej windykacji długu.
„Naliczone odsetki są karą dla dłużnika za nieterminową płatność. Często sama świadomość o naliczaniu odsetek za zwłokę motywuje dłużnika do szybszej spłaty zaległości. Dodatkowym motywatorem jest również dodatkowy koszt w wysokości 40 euro tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.” – mówi Bogusław Bieda z Kancelarii windykacyjnej Vindicat.
Rodzaje odsetek
Odsetki mogą pełnić kilka funkcji. Przede wszystkim są pewnego rodzaju odszkodowaniem, które musi zapłacić osoba niespłacająca w terminie zaciągniętej pożyczki. Odsetki mogą być również uważane jakowynagrodzenie dla właściciela, który nie może w danym momencie korzystać ze swojego kapitału. Dzieje się tak w związku ze spadkiem wartości pieniądza w czasie. Dlatego odsetki pełnią równieżfunkcję waloryzującą. Odsetki mają także dyscyplinować osobę do jak najszybszej spłaty długu.
Odsetki ustawowe
Nazywane również kapitałowymi w związku z pełnioną przez nie funkcją wynagrodzenia. Takie odsetki mogą być naliczane tylko i wyłącznie w ustalonej wysokości, która ustalana jest wrozporządzeniu rady Ministrów.
Odsetki ustawowe należą się zarówno przedsiębiorcom, jak i osobom, które nie prowadzą własnej działalności gospodarczej. W związku z łatwością otrzymania odszkodowania w postaci odsetek ustawowych taki rodzaj odsetek jest najczęściej stosowaną formą.
Odsetki umowne
Takie odsetki wykorzystywanie są w umowach zawieranych pomiędzy stronami. Ich wysokość może być zarówno zwielokrotnieniem odsetek ustawowych, jak i ustalona procentowo. Jednak należy pamiętać, aby ustalone przez strony odsetki nie przewyższały swoją sumą odsetek maksymalnych. Odsetki maksymalne stanowią dwukrotność odsetek ustawowych.
W przypadku przekroczenia ich wysokości zawarta umowa może zostać uznana za nieważną, albo jedna ze stron umowy będzie zobowiązana do spłaty odsetek jedynie w wysokości maksymalnej.
Odsetki kapitałowe
Pełnią one funkcję wynagrodzenia za zaciągnięty dług. Powstają niezależnie od terminu spłaty i najczęściej są z góry ustalone. Taki rodzaj odsetek używany jest przede wszystkim przy kredytach bankowych. Wysokość maksymalnych odsetek kapitałowych stanowi dwukrotność odsetek ustawowych i nie może być wyższa.
Odsetki za opóźnienie
Odsetki za opóźnienie powstają w momencie opóźnienia spłaty pożyczonych pieniędzy i naliczane są od dnia zakończenia terminu spłaty. Jeśli w umowie nie zostanie określona ich wysokość to będą onenaliczane zgodnie z art. 481Kodeksu Cywilnego.
Wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie jest równe sumie stopy referencyjnej NBP + 5,5 pkt. proc.Wysokość odsetek za opóźnienia może wynosić 7% dla osób fizycznych oraz 9,5% dla przedsiębiorców (odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych). Odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych ustalane są na podstawie umowy transakcji handlowej. Umowa dotyczy odpłatnego wykonywania zadań związanych z daną działalnością gospodarczą.
W jaki sposób naliczać odsetki?
Obecnie odsetki nalicza się na podstawie art. 481 § 1 Kodeksu Cywilnego, dotyczącego odsetek za opóźnienie w spełnianiu świadczeń pieniężnych. Na jego mocy wierzyciel może ubiegać się odsetek od dłużnika spóźniającego się ze spłatą pożyczonego kapitału. Odsetki można obliczać samodzielnie lub można skorzystać z różnych systemów lub serwisów wspierających windykację. Przykładem takiego systemu może być system Vindicat.pl, w którym podając jedynie dane dłużnika i faktury można wygenerować gotowe wezwanie do zapłaty wraz obliczonymi odsetkami na dany dzień.
Jeśli termin spłaty Twojego długu wypada w dniu ustawowo wolnym od pracy, to zostanie on przesunięty na kolejny dzień niepodlegający tej ustawie. Natomiast jeśli wypada w innym dniu niż dzień pracujący, to termin spłaty nie ulegnie przesunięciu.