Praca na etacie przestaje odpowiadać wielu Polakom. Niskie zarobki oraz podporządkowanie szefowi motywuje wiele osób do przechodzenia na samozatrudnienie. Poza tym Polak jest bardzo kreatywny…, w końcu funkcjonuje powiedzenie „pomysłowy jak Polak”. Porzucenie etatu i otwarcie wymarzonej firmy może okazać się niełatwe, zwłaszcza w gąszczu przepisów. W dzisiejszej rozmowie o trudności prawne związane z prowadzeniem firmy pytamy radcę prawnego dr Radka Rafała Wasilewskiego.
Dzień dobry Panie Mecenasie! Proszę powiedzieć, czy wystartowanie z własną firmą jest w Polsce trudne? Z czym trzeba się zmierzyć?
Dzień dobry. Wszystko zależy od tego, w jakiej branży chcemy działać i w jakiej formule. Można na przykład prowadzić działalność gospodarczą jako tzw. firma jednoosobowa albo zarejestrować spółkę: jawną, partnerską, komandytową, komandytowo-akcyjną, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną…
… albo cywilną?
(uśmiech) Otóż nie! Paradoksalnie spółka cywilna to akurat nie jest żadna abstrakcyjna „spółka”, jak te, które wymieniłem. To nadal są osoby, które prowadzą wspólnie działalność, ale związane ze sobą umową spółki. Jakiekolwiek umowy zawierają nadal wspólnicy, a nie odrębna od nich spółka.
Rozumiem. Wracając do pytania, czy trudno jest zarejestrować firmę?
Nie, otwarcie jednoosobowej działalności obecnie jest bardzo proste. Można działalność zgłosić przez internet. W przypadku spółek jest więcej trudności – zawarcie umowy spółki, zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym… Niektóre jednak także można zarejestrować przez internet za pośrednictwem specjalnej platformy. Największa trudność pojawia się wtedy, jeżeli dany przedsiębiorca zdecyduje się na wykonywanie działalności reglamentowanej. Trzeba pamiętać, że pewne rodzaje działalności gospodarczej nie mogą być wykonywane przez każdego. W niektórych przypadkach niezbędna jest np. koncesja.
Nie brzmi to bardzo skomplikowanie. Co więc jest problemem dla osób prowadzących własną firmę? Z jakimi trudnościami mierzą się Pana klienci?
Z mojego doświadczenia wynika, że przedsiębiorcy najwięcej problemów i zagrożeń dostrzegają już po rozpoczęciu swojej działalności. Oprócz rozwoju firmy nakłada się na przedsiębiorców konieczność znajomości i monitorowania przepisów. Jest to bardzo czasochłonne i trudne, ponieważ jakość przepisów nie jest zadowalająca. Wiele firm ma problemy ze zrozumieniem, co tak naprawdę kryje się za przepisami. Poza tym dochodzą różnego rodzaju kontrole, konieczność prowadzenia korespondencji z urzędami. Osobną kwestią jest sprzedaż swoich towarów i usług…
To znaczy?
Odnoszę wrażenie, że w Polsce bardzo dużo uwagi trzeba poświęcić zawieranym umowom. O ile przedsiębiorcy zagraniczni często opierają się na nieformalnych ustaleniach, nie spisują szczegółowych kontraktów, o tyle w Polsce wzajemne zaufanie i respektowanie takich dżentelmeńskich umów jest raczej wyjątkiem. Przez pryzmat wielu spraw mogę stwierdzić, że bez starannie przygotowanej umowy można mieć w sądzie poważne problemy w razie sporu z kontrahentem, z którym nawet początkowo współpraca układała się wzorowo.
I wówczas potrzebny jest prawnik?
Na pewno pomoc ze strony prawnika, tj. radcy prawnego czy adwokata, może bardzo pomóc w procesie sądowym. Nie jest jednak tak, że zaangażowanie prawnika na tym etapie zawsze pomoże. Bardzo często można odnieść wrażenie, że jakiegoś sporu można by uniknąć, decydując sie na doradztwo prawne w momencie zawierania umowy, a nawet jeśli nie, to zabezpieczyć się na wypadek procesu. Jak wspomniałem, ważna jest profesjonalnie przygotowana umowa i rzetelne prowadzenie dokumentacji związanej z jej realizacją. Gdy jednak dojdzie do jakiegoś sporu pomiędzy kontrahentami, warto już wówczas przeanalizować dokładnie istotę tego sporu i zastanowić się, co może z niego wyniknąć. Chcę przez to powiedzieć, że prawnik czasami jest angażowany przez przedsiębiorców zbyt późno, gdy niekiedy naprawdę niewiele da się już zrobić. Oczywiście, każdy pełnomocnik będzie się starał znaleźć argumentację na korzyść swojego klienta, ale nie mamy nadprzyrodzonych mocy (uśmiech).
Czy takie sytuacje zdarzają się często?
Na szczęście ilość takich spraw powoli się zmniejsza. Przedsiębiorcy zauważają, że ilość tworzonego prawa utrudnia im samodzielne prowadzenie działalności. Wymaga to wiele czasu i nakładu pracy. Obecnie czasami mówi się o nasyceniu rynku prawniczego, a usługi prawne nie są już tak drogie, jak kiedyś. Stały się bardziej przystępne. Wiele kancelarii oferuje przedsiębiorcom stałą obsługę prawną.
Czy mógłby Pan Mecenas na zakończenie bardzo krótko wyjaśnić, co to takiego jest stała obsługa prawna firmy?
Oczywiście. Radcowie prawni i adwokaci oferują stałą obsługę prawną, aby przedsiębiorcy mogli otrzymywać od wybranego prawnika bieżącą pomoc w problemach prawnych i urzędowych, które napotykają w prowadzonej działalności. Jest to np. doradztwo dotyczące prawa pracy, spraw urzędowych, wewnętrznej dokumentacji firmy, tworzenie albo opiniowanie umów oraz prowadzenie korespondencji z kontrahentami (np. wezwania do zapłaty). Zakres takiej obsługi jest jednak w wielu przypadkach ustalany indywidualnie i dopasowywany do potrzeb konkretnej firmy. W umowie z kancelarią ustala się liczbę godzin, z jakiej przedsiębiorca chce korzystać.
Bardzo dziękuję za wyjaśnienie i rozmowę Panie Mecenasie, do widzenia.
Również dziękuję. Do widzenia.
Rozmowę przeprowadzono z radcą prawnym dr Radkiem Rafałem Wasilewskim, właścicielem jednej z kancelarii prawnych w Szczecinie.
Kancelaria Radcy Prawnego
dr Radek Rafał Wasilewski
https://radcawasilewski.pl/