W obliczu działań wojennych u naszych granic, anomalii klimatycznych oraz problemów z surowcami energetycznymi, naturalna potrzeba poczucia bezpieczeństwa coraz częściej zwraca naszą na uwagę na stan i zabezpieczenie polskiej infrastruktury krytycznej.
Elementy infrastruktury krytycznej
Obiekty infrastruktury krytycznej zapewniają podstawowe działania systemów niezbędnych dla funkcjonowania struktur państwowych i naszego normalnego życia. Kluczowe tutaj wydają się systemy dostaw energii elektrycznej, ale także zaopatrzenia w wodę, paliwa oraz dostęp do sieci telekomunikacyjnych i Internetu. W definicji infrastruktury krytycznej mieszczą się również systemy ratownicze, ochrony zdrowia, transportowe, finansowe i aprowizacji żywności, ale bez wątpienia energetyka jest elementem podstawowym warunkującym sprawne funkcjonowanie innych ogniw infrastruktury. Budowa i modernizacja linii przesyłowych oraz obiektów stacji energetycznych jest obecnie kwestią priorytetową wobec perspektywy zakłóceń i sytuacji black-out, w tej sytuacji projektowanie i wykonanie systemów ochrony technicznych (tzw. SOT) na stacjach energetycznych jest bardzo ważnym elementem procesu budowy lub modernizacji takich obiektów.
Stacje energetyczne
Stacje energetyczne dwudziestego pierwszego wieku są obiektami w dużej mierze bezobsługowymi. Większość budynków nie ma stałej obsady, ich działanie monitorowane jest tylko elektronicznie. Wszelkie zakłócenia spowodowane mogą być więc usterkami urządzeń, siłami natury lub też sabotażem. Zabezpieczenie stacji energetycznych ze względu na wojnę za naszą wschodnią granicą, a także coraz mniej stabilną ogólną sytuację na świecie jest bardzo ważną kwestią przekładającą się na nasze niezakłócone codziennie życie i prawidłowe funkcjonowanie organów państwa. Stacje energetyczne pełnią szczególną rolę w zapewnianiu płynności dostawy energii elektrycznej. Gwarantują one bezpieczeństwo pracy sieci i pewność dostaw energii elektrycznej w poszczególnych sektorach kraju, zapewniają wyprowadzenie mocy elektrowni, oraz umożliwiają międzysystemową wymianę energii elektrycznej z systemami elektroenergetycznymi innych państw. Zabezpieczenie stacji energetycznych projektowane jest według wytycznych operatorów sieciowych i zbiorczo ujmowane w tzw. SOT, czyli Systemie Ochrony Technicznej. W przypadku stacji energetycznych Systemy Ochrony Technicznej oparte są na zdalnym monitoringu wykrywającym zagrożenia w infrastrukturze technicznej obiektów, monitoringu integrującego i spinającego technologicznie systemy kontroli dostępu (SKD), system ochrony obwodowej (SOO), system sygnalizacji włamania i napadu (SSWiN), system sygnalizacji pożaru (SSP), oraz telewizji przemysłowej (CCTV).
Ochrona stacji energetycznych
Funkcjonowanie stacji energetycznych może w praktyce ulec zakłóceniu w wyniku sił natury, usterki sprzętowej lub działań sabotażowych i dywersyjnych – co może zagrażać ciągłości dostaw energii elektrycznej. Dlatego w opracowaniu projektów budowlanych i wykonawczych stacji oraz ich ochrony technicznej przewidziane są różne wzajemnie uzupełniające się elementy zabezpieczenia. Jednym z nich jest wykonanie solidnego ogrodzenia zewnętrznego wraz z oznakowaniem ostrzegawczym, innym elementem zabezpieczenia jest montaż i uruchomienie systemu ochrony obwodowej w oparciu o kamery termowizyjne. Kolejnym jest system kontroli dostępu zainstalowany w specjalistycznych drzwiach dedykowanych do stacji energetycznych. Takie drzwi do TAFO i do innych pomieszczeń budynków stacji energetycznych wyposażone są w elektrozaczepy, zwory elektromagnetyczne, kontaktrony lub w zamki elektryczne z wieloma poziomami kontroli: położenia rygla, użycia klamki, próby sabotażu i innymi. Kontrola dostępu uzupełniona jest często o montaż elektronicznego depozytora kluczy dodatkowo weryfikującego wejścia i wyjścia do poszczególnych pomieszczeń stacji. Kolejnym elementem bezpieczeństwa stacji energetycznej jest system alarmowy, tzn. system sygnalizacji włamania i napadu przesyłający zgłoszenie o każdym nieautoryzowanym wejściu na teren obiektu stacji energetycznej. Niezbędną instalacją jest również monitoring wizyjny CCTV nagrywający obrazy z kamer zamontowanych w kluczowych punktach obiektu stacji energetycznej i przekazujący do centrali operatora. Innym ważnym elementem zabezpieczenia jest system sygnalizacji pożaru, gdzie urządzenia sygnalizacyjne takie jak m.in. optyczne czujki dymu przekazują sygnały do centralki pożarowej SSP uruchamiając system gaszenia gazem i zapobiegając rozprzestrzenianiu się pożaru. Ze względu na wielopoziomowy system ochrony technicznej obiektów stacji energetycznych ważne jest skoordynowanie wszystkich systemów zabezpieczenia i przekazanie wszystkich sygnałów alarmowych do nadzoru operatora sieci energetycznej.
Standard techniczny projektowania i budowy stacji elektroenergetycznych
Warto zaznaczyć, że każdy operator wyznacza swój standard i określa szczegółowe wymagania funkcjonalne i techniczne stacji elektroenergetycznych .
Indywidualną kwestią w gestii operatorów jest instalacja odgromowa i przepięciowa oraz oświetlenie terenu. Podobnie jest z kwestią zasilania obwodów wtórnych. Nadzorowanie i sterowanie pracy buforowej w nowoczesnych jednostkach stacji energetycznych przebiega automatycznie. Sterowanie operacyjnie Stacji Energetycznych, Rozdzielni sieciowych lub Głównych Punktów Zasilania odbywa się na wielu poziomach w systemie stacjonarnym lub – coraz częściej – zdalnie z centrali operatorów.
Dla przeciętnego odbiorcy energii elektrycznej niezakłócony dostęp do niej jest czymś oczywistym. Elektryczność w gniazdkach, dostęp do Internetu i łączności telefonicznej, strumień wody po odkręceniu kranu, paliwo po naciśnięciu pistoletu dystrybutora na stacji paliw – taki jest oczekiwany przez nas wszystkich standard. Warto jednak zdać sobie sprawę z tego, że bez sprawnej, zmodernizowanej i odpowiednio zabezpieczonej infrastruktury nic z tych rzeczy nie jest dane raz na zawsze. Urządzenia AGD nie zadziałają bez prądu, stacje bazowe telefonii, wodociągi, sprzedaż paliw oparte są na energii elektrycznej – jej wytwarzanie, przesył i dystrybucja oparte są na elementach infrastruktury, której zabezpieczenie jest kluczowe dla naszej niezakłóconej codzienności i normalnego funkcjonowania naszego Kraju.
– Jak zadbać o wizerunek własnej firmy?
– Pisanie tekstów dla Twojej firmy
– Zacznij karierę w ebiznesie!
– Zarabiaj więcej ze sklepem internetowym
– Jak kupić opinie Google i czy warto to zrobić?