Z usług notarialnych korzystamy w wielu sytuacjach, np. sprzedając lub kupując nieruchomość. Osobą powołaną do dokonywania czynności notarialnych jest notariusz. Poniżej przedstawiamy zakres czynności notarialnych, które są wykonywane w kancelariach.
Kim jest notariusz?
Notariusz to osoba zaufania publicznego powołana przez ministra sprawiedliwości i upoważniona do wykonywania czynności notarialnych oraz sporządzania aktów notarialnych. Jest to prawnik notariusz spełnia bardzo istotne funkcje w polskim systemie prawnym. Wykonywanie zawodu notariusza polega na czuwaniu, aby umowy sporządzane przez strony były poprawne, co z kolei ma ograniczać spory sądowe. Notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony chcą lub są obowiązane nadać formę prawną. W niektórych wypadkach czynności notarialnych mogą dokonywać również zastępcy notarialni, asesorzy notarialni lub aplikanci notarialni.
Przy dokonywaniu swoich powinności zawodowych notariusz jest zobowiązany działać zgodnie z prawem, według najlepszej woli i wiedzy. Jego obowiązkiem jest czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których dane czynności mogą powodować skutki prawne. Akty prawne i dokumenty notarialne powinny być sporządzane w sposób jasny i przejrzysty dla stron. Osoba wykonująca zawód notariusza w zakresie swoich uprawnień ma prawo odmówić czynności sprzecznej z prawem, która wiązałaby się ze świadomym zamiarem pokrzywdzenia jednej ze stron. Notariusz ma obowiązek udzielać stronom niezbędnych wyjaśnień dotyczących udzielanej czynności notarialnej. Przy dokonywaniu odmowy udzielenia określonej czynności notarialnej notariusz poucza o prawie i trybie zaskarżenia odmowy. Jako osoba wykonująca zawód zaufania publicznego notariusz ma prawo korzystać z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym.
Co należy do podstawowych obowiązków notariusza?
Zgodnie z art. 79 ustawy Prawo o notariacie, notariusz wykonuje następujące czynności notarialne:
- sporządzenie aktów notarialnych,
- sporządzanie aktów poświadczenia dziedziczenia,
- sporządzanie poświadczeń,
- doręczanie oświadczeń,
- spisywanie protokołów,
- sporządzanie protestów weksli i czeków,
- przyjmowanie na przechowanie pieniędzy, papierów wartościowych, dokumentów i danych na informatycznych nośnikach danych,
- sporządzanie wypisów, odpisów i wyciągów dokumentów,
- sporządzanie projektów aktów, oświadczeń i innych dokumentów,
- składanie wpisów w księdze wieczystej,
- sporządzanie innych czynności wynikających z odrębnych przepisów.
Wszelkie czynności dokonywane przez notariusza zgodnie z prawem mają charakter dokumentu urzędowego. Jako osoba wykonująca zawód zaufania publicznego notariusz jest zobowiązany do przestrzegania kodeksu etyki zawodowej. Powinien być on osobą bezstronną i sumiennie wykonywać swoje obowiązki. Bardzo ważnym aspektem jego zawodu jest również zachowanie tajemnicy zawodowej. Notariusz powinien zachować w tajemnicy wszystkie powierzane mu informacje.
Opłaty notarialne, czyli ile trzeba zapłacić notariuszowi
Za dokonywanie określonych czynności osoby wykonujące zawód notariusza pobierają tzw. taksę notarialną. Jest to jedyne wynagrodzenie notariusza stanowiące przychód kancelarii. Maksymalną wysokość opłaty notarialnej określa Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 roku (Dz.U.2013.237 j.t.). Maksymalna stawka taksy notarialnej jest zależna od przedmiotu czynności notarialnej. W niektórych przypadkach za sporządzenie aktu notarialnego obowiązuje ½ stawki. Notariusz nie może wziąć więcej niż połowę stawki m.in. za sporządzanie umowy przedwstępnej, umowy przenoszącej własność lub użytkowanie wieczyste w wykonaniu umowy przedwstępnej, umowy deweloperskiej, umowy zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkaniowego, umowy sprzedaży nieruchomości rolnej z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa czy umowy przeniesienia własności lokalu lub domu jednorodzinnego z prawem do gruntu przez spółdzielnię mieszkaniową. Zgodnie z kodeksem etyki zawodowej notariusz nie powinien przyciągać do siebie klientów proponując im niższe stawki.
Wsparcie merytoryczne zostało udzielone przez www.notariusz-wajda.pl
Polecamy:
– Jak uniknąć bankructwa? Praktyczne porady w dobie kryzysu